Van een collega hoorde ik dat een oud-cliënt van ons aan de balie had gestaan. Ömer was als 12-jarig jongetje in een crisissituatie bij ons binnengekomen. Nu hij volwassenen was, wilde hij degene spreken die jaren geleden zijn jeugdbeschermer was geweest om te vertellen hoe het met hem gaat.
Weggestuurd
Ömer is het type jongen dat je niet snel vergeet. Zijn gedrag werd sinds babytijd als problematisch ervaren. Als baby huilde hij veel. Als peutertje viel hij op door driftige buien, boosheid en agressief gedrag naar andere kinderen. Hij gooide met spullen, niet alleen speelgoed maar ook borden. Soms ook gericht naar mensen. Zijn ouders scheidden toen hij nog een kleuter was. Zijn moeder, die vanaf dat moment alleen voor de opvoeding staat, ervaart de opvoeding van Ömer als te zwaar. Zij besluit hem naar Turkije te sturen, naar haar eigen moeder. Als hij elf is, wordt hij door zijn vader terug naar Nederland gehaald omdat grootouders zijn opvoeder niet langer aankunnen. Eenmaal terug gaat hij weer bij zijn moeder wonen.
De zorgen worden groter
Zijn nieuwe school geeft binnen een maand aan dat ze niet met zijn gedrag om kunnen gaan dus hij gaat naar een andere school. Ook hier heeft hij forse gedragsproblemen: grensoverschrijdend gedrag, fysieke agressie, gevaarlijk gedrag en weinig tot geen normbesef. Ömer gaat op een gegeven moment helemaal niet meer naar school en heeft geen dagbesteding. Zijn moeder probeert hem zoveel mogelijk binnen te houden omdat zij bang is dat hij in ernstige problemen raakt maar dit lukt niet.
doen, ze durft ’s nachts niet te slapen omdat hij met messen en vuur speelt. Hij is inmiddels uitgegroeid tot een grote jongen met wat overgewicht en een kinderlijk ogende uitdrukking op zijn gezicht. Hij zwerft veel over straat en bedreigt mensen. Inmiddels heeft hij diverse malen contact gehad met de politie in verband met zijn gedrag. Wanneer er aanwijzingen zijn dat hij meisjes aangerand zou hebben, wordt er door de kinderrechter een machtiging uithuisplaatsing afgegeven. Hier doet Ömer een zelfmoordpoging. De psychiater vermoedt een psychose. Er volgt een lange periode van behandeling met diverse overplaatsingen omdat de complexiteit van zijn gedrag de mogelijkheden van de instellingen overstijgt. Diagnoses worden gesteld en bijgesteld. Hij krijgt medicatie voorgeschreven waardoor hij zich beter in de hand kan houden en zijn agressie afneemt. Zijn seksuele ontwikkeling baart ons zorgen. Hij vertoont zeer grensoverschrijdend gedrag, soms op agressieve wijze. De hulpverleners die betrokken zijn voelen de constante dreiging van een mogelijk seksueel delict. Zijn ouders zijn lastig bij de behandeling te betrekken. Ze komen niet opdagen bij behandelbesprekingen en bellen vaak af. Ömer denkt dat ze hem liever kwijt dan rijk zijn.
De omslag
Na vele verhuizingen wordt uiteindelijk een plek gevonden waar hij langere tijd kan blijven. Hij leert zijn eigen emoties beter herkennen waardoor hij uiteindelijk leert zijn gedrag in de hand te houden zonder medicatie. Al met al wordt hij rustiger en kan hij overgeplaatst worden naar een instelling waar hij meer vrijheid krijgt. Van hieruit wordt het contact met zijn ouders langzaam maar zeker hersteld. Hij logeert af en toe bij zijn vader en geniet hiervan. Als hij 16 is zegt hij dat hij graag bij vader wil wonen. Op advies van de betrokken ouderbegeleider besluiten we dit een kans te geven maar we bedenken ook een alternatief plan voor het geval het toch niet goed gaat. Op zijn zeventiende verjaardag gaat hij naar huis. Er is een dagbesteding gevonden waar Ömer het naar zijn zin heeft en de relatie met vader wordt door beiden als goed ervaren.
Zijn vader wordt het laatste jaar van de ondertoezichtstelling begeleid bij de integratie van Ömer in de maatschappij waaruit hij zo lang uit weg is geweest. De toegewezen jeugdbeschermer heeft Ömer uiteindelijk bijna vijf jaar lang begeleid. In deze periode heeft hij ons heel wat hoofdbrekens gekost. Dus wat enorm fijn om te horen dat het nu goed met hem gaat.
Caroline Karssen, gedragswetenschapper Jeugdbescherming west
Natuurlijk heeft Ömer in het echt een andere naam
(Deze blog is eerder verschenen op jbwestblogt.com)
